مسجد جامع کبیر یزد

مسجد جامع یزد در چه دوره ای ساخته شد؟

ساخت و ساز مسجد در مدت یک قرن و در دوره های مختلف تاریخی صورت گرفت. در واقع این مسجد ترکیبی از سه مسجد ساخته شده در دوره های مختلف است. از مهم‌ترین سلسله های ایران که اهمیت بسیاری به ساخت و نوسازی مساجد جامع یزد دادند می‌توان به سلسله ایلخانی، صفویان، حکومت تیموریان، فرمانروایی آل مظفر و قاجاریان اشاره کرد. در قرن پنجم هجری قمری علاءالدوله گرشاسب بن علی بن فرامرز حاکم وقت یزد تصمیم گرفت تا با ساخت یک مسجد جدید، گنبدخانه و چند ایوان، بناهای بیشتری را به مسجد اولیه اضافه کند. پس از وی، دختران فرامرز بن کاکوئی، کار ساخت قسمت‌های جدید از جمله یک شبستان و مقبره در کنار دومین مسجد را ادامه دادند.

مهمترین ویژگی های معماری مسجد جامع یزد

شاید جالب ترین و خاص ترین ویژگی معماری مسجد جامع کبیر یزد، ایجاد روشنایی غیر مستقیم به وسیله انعکاس نور بر روی گچ سفید گنبد و پس از آن به دیوارها و فضای درون مسجد باشد.
از آنجا که مسجد جامع یزد متعلق به قرن 6 تا 9 هجری قمری است؛ در ساخت آن از کاشی های آبی و لاجوردی استفاده شده است که در ترکیب با کتیبه های مختلف به خط کوفی و ثلث نمونه‌ای کم نظیر از تزئینات در معماری اسلامی را ایجاد کردند. مهمترین کتیبه های مسجد را دو کتیبه سردر مسجد تشکیل می دهند که نام شاهرخ تیموری و سلطان جهان شاه بر روی آنها نوشته شده است. با وجود آنکه مسجد در دوره های مختلف ساخته شد اما هر کدام از دوره‌ها به سازندگان دستور می دادند تا مقداری از خاک کربلا را به عنوان تبرک در آن استفاده کنند.

قسمت های مختلف مسجد جامع یزد

ساختمان این اثر تاریخی شگفت انگیز متشکل از یک ایوان مرتفع، دو شبستان، دو گرم خانه واقع در ضلع‌های شرقی و غربی شبستان‌ها، گنبدخانه، دو پایاب و یک صحن بزرگ به شکل مستطیل است که در طراحی آن از معماری باستانی ایران استفاده شده است. شش ورودی برای داخل شدن به این مسجد بزرگ وجود دارد که هر کدام از یک جهت به شهر راه داشتند. مهم ترین قسمت های مسجد جامع یزد کاشی کاری، گنبد و مناره های آن هستند که در ادامه به معرفی آنها خواهیم پرداخت.
مسجد جامع یزد از جمله مساجد قدیمی ایران است که هنوز مورد استفاده مردم یزد قرار می‌گیرد و برای برگزاری مراسم های مذهبی و نماز جماعت استفاده می شود. این مردم تلاش دارند که پویایی مسجد همچنان حفظ شود.

مسجد جامع یزد با بلندترین مناره در جهان

دو مناره اصلی مسجد جامع یزد از بلندترین مناره های جهان هستند که ارتفاع تقریبی دو مناره 52 متر و قطر آن 8 متر است. مناره ها به دستور آقا جمال‌الدین محمد مشهور به «مهتر جمال» ساخته شد که وزیر عصر صفوی بود. جالب است بدانید این مناره های مسجد چند بار تخریب شندد که مهمترین آن در سال 1313 هجری بود. پس از آن این مناره ها مجددا با کیفیت بهتر بازسازی شدند. از برترین ویژگی های مناره های مسجد جامع یزد محل قرارگیری آنها است. همان طور که می دانید عموما مناره ها در ساختمان اصلی مسجد و در فاصله کمی از گنبد قرار دارند؛ این در حالیست که مناره ها مسجد جامع یزد بر روی سردر ورودی مسجد ساخته شدند.

کاشی کاری و گنبد مسجد جامع یزد

گنبد مسجد که زیبایی آن چشم هر بیننده‌ای را به خود خیره می‌کند از دو پوسته‌ی متصل به هم تشکیل شده است. در تزئین گنبد از طراحی فوق العاده زیبا گل صابونکی با ساقه‌ای مزین به نام الملک الله به خط کوفی استفاده شده است. استفاده از این طرح در مسجد سازی جهان اسلام کم نظیر است بنابراین گنبد مسجد نمونه فوق العاده عالی از گنبد سازی ایران در کنار گنبد سلطانیه و مسجد جامع اصفهان است. در قسمت گنبدخانه مسجد یک محراب قرار دارند که در واقع محراب اصلی مسجد است. برای تزئین محراب گنبدخانه از آجر ضربی، کاشی معرق، کنده کاری و خطاطی استفاده شده است. اگر هنر ذوق و هنر باشید این محراب ساعت ها شما را مجذوب خود می کند تا از افکار سازنده آن سر در بیاورید.

محراب گنبدخانه مسجد جامع یزد

سقف گنبدخانه مسجد جامع یزد

نزدیک ترین دیدنیهای اطراف مسجد جامع یزد

- مقبره و آرامگاه سید رکن الدین یزدی
- موزه وزیری یزد
- آب انبار وزیری
- حسینیه وقت الساعه
- کنیسه ملا آقا بابا حیدر یزد
- کوچه آشتی کنان یزد
- مسجد هفت قل هواللهی

آدرس مسجد جامع یزد

یزد، خیابان مسجد جامع یزد تقاطع کوچه آب انبار وزیری، نزدیک موزه وزیری،

امکانات تفریحی و رفاهی نزدیک به مسجد جامع یزد

- بازار چهار سوق یزد
- مرکز خرید ترمه هاشمی
- مرکز فروش سفال خاطره یزد
- کافه سواره
- کافه پرنیان
- کافه رستوران چهارسوق
- کافه رستوران وزیری

کاشی های فیروزه ای مسجد جامع یزد

سخن فاینداتور
این مسجد یکی دیگر از شاهکارهای معماری ایران پس از اسلام است که در کنار مسجد نصیر الملک شیراز، مسجد جامع اصفهان و سایر مساجد ایرانی نمونه‌ای بی بدیل از ذوق هنرمندانی باشد که قصد داشتن هنر و دین را به گونه ای ساده اما زیبا به نمایش دربیاوردند. در مورد مساجد قدیمی ایران به‌خصوص مسجد جامع یزد داستان های بسیاری وجود دارد. اگر شما هم حکایت جالبی در مورد این بنای زیبا شنیده اید با ما در میان بگذارید. منتظر دیدگاه های ارزشمند شما هستیم.