کاخ توپکاپی استانبول

کاخ توپکاپی

شهر استانبول یکی از زیباترین شهرهای کشور ترکیه و چه بسا جهان است و بزرگ‌ترین شهر قاره اروپا نیز محسوب می‌شود. در این سفر مجازی فاینداتور قصد داریم برای دوستداران خرید تور ترکیه یا تور استانبول ارزان به معرفی کاخ زیبای توپکاپی که در قلب شهر دیدنی استانبول قرارگرفته بپردازیم و به‌صورت اجمالی بخش‌های مختلف آن را معرفی ‌کنیم. با ما همراه باشید تا علاوه بر معرفی کاخ توپکاپی، شما را با یکی دیگر جاذبه‌های گردشگری استانبول آشنا کنیم و از ماجراجویی در این دیار لذت ببریم.

کاخ توپکاپی استانبول

شهر استانبول یا قسطنطنیه سابق، مهم‌ترین شهر توریستی ترکیه است که دارای جمعیتی بالغ‌بر 15 میلیون نفر است. این شهر که در قسمت شمالی ترکیه قرار گرفته، از شمال به دریای سیاه و از جنوب به دریای مرمر متصل شده است و از طریق تنگه بسفر به دو بخش اروپایی و آسیایی تقسیم‌ می شود. آب‌ و هوای شهر استانبول چهارفصل است و دارای تابستان‌های گرم و زمستان‌ های سرد همراه با بارش باران و برف می باشد.
استانبول همچنین توریستی‌ ترین شهر در سراسر کشور ترکیه است که سهم بالایی از درآمد کشور را نیز از محل گردشگری داراست. کاخ توپکاپی یکی از ده ها قصر موجود در شهر استانبول به شمار می آید و بین سال‌های 1466 تا 1478 میلادی به دستور سلطان محمد دوم ساخته شد. این کاخ بر روی شبه‌ جزیره کوچکی که از شمال به دماغه طلایی و از جنوب به دریای مرمر می‌ رسد بناشده است. شمال شرقی این کاخ نیز به سمت تنگه بسفر قرارگرفته است که باعث به وجود آمدن نمایی خیره‌ کننده از تنگه و قسمت آسیایی شده است. کاخ توپکاپی از قرن 15 تا 19 میلادی و پیش از ساخت کاخ دلمه باغچه مقر سیاسی امپراتوری عثمانی‌ها بود. حالا این بنا یکی از جاذبه های گردشگری مشهور شهر استانبول به شمار می آید و در تورهای شهرگردی این دیار قرار می گیرد به همین خاطر در ادامه نگاه جزئی تری به آن می اندازیم تا با دید بازتری آن را برای گردش انتخاب نمایید.

تاریخچه کاخ توپکاپی استانبول

بعد از فتح قسطنطنیه در سال 1453 میلادی، سلطان محمد دوم دستور ساخت این کاخ را صادر کرد تا این کاخ بر روی خرابه‌های دوره بیزانس بنا شود. وی تا زمان اتمام ساخت این کاخ، در قصر کوچک‌تری در میدان بایزید که امروزه به دانشگاه استانبول تبدیل‌شده اقامت داشت، پس از اتمام ساخت کاخ توپکاپی و نقل‌مکان به آن، کاخ سابق به کاخ قدیمی و کاخ توپکاپی به کاخ جدید تغییر نام دادند.
توپکاپی در زبان ترکی به معنای دروازه توپ‌ها است و علت نام‌گذاری آن نیز به دلیل قرار داشتن توپ‌های جنگی بزرگی بود که در بیرون دروازه کاخ قرار داده‌شده بودند. از این توپ های جنگی در جنگ‌ها و فتوحات سلطان محمد از آن‌ها استفاده‌شده بود.
تعداد ساکنان این کاخ در ابتدا حدود 700 نفر بود که در طول چند قرن استفاده از کاخ، این تعداد نیز افزایش‌یافت به‌طوریکه به حدود 5 هزار نفر رسید و در زمان مراسم‌ مهم و فستیوال‌های بزرگ برگزارشده در کاخ، تعداد ساکنان به 10 هزار نفر و بیشتر نیز می‌رسیده است. از بین ساکنان کاخ، ینی چری ها بیشترین تعداد سکنه را تشکیل می‌دادند و جنب‌وجوش کاخ به حدی بود که این کاخ مانند شهری در دل شهری دیگر بود.
دیوارهای کاخ به طول تقریبی 5 کیلومتر کشیده شده بودند و فضایی بالغ‌بر 700 هزار مترمربعی را محصور می‌کردند که در حال حاضر این قصر تنها دارای 80 هزار مترمربع از آن است. بعد از طی حدود 400 سال از زمان ساختش، هرکدام از سلاطین که در آن حکمرانی می‌کردند بسته به سلیقه خود قسمت‌های جدیدی به کاخ اضافه یا حذف کرده‌اند که شاید به همین دلیل است که کاخ مانند هزارتویی متشکل از ساختمان‌های بزرگ در اطراف حیاطی وسیع درآمده که توسط دروازه‌ های متعدد از آن‌ها حفاظت می‌ شده است.

معماری کاخ توپکاپی

معماری کاخ توپکاپی بیشتر مؤلفه‌های معماری خاورمیانه‌ای در خود دارد که ساخت اولیه آن شامل یک عمارت دنباله‌دار با ایوانی بزرگ بود و ساخت آن در سال 1470 به پایان رسیده است. دروازه اصلی یا باب همایون به سمت میدان سلطان و مسجد ایاصوفیه ساخته‌شده و برج و باروهای قصر واقع در دروازه دوم یا باب السلام نیز در حدود سال 1480 به بنای اصلی افزوده‌شده‌اند. دروازه دیگری نیز بنام دروازه سعادت یا باب السعد نیز بعدها به بخش دیگری از مکان‌ های مهم قصر مانند خزانه‌ داری اضافه‌شدند.

قسمت های مختلف کاخ توپکاپی استانبول

گفته می شود کسانی از توپکاپی دیدن کنند که به معماری و تاریخ علاقه مند هستند در اینجا باهم در بخش های مختلف توپکاپی قدم می زنیم تا ببینیم در بازدید از توپکاپی چه بخش هایی را خواهید دید. کاخ توپکاپی در سال 1924 و به‌فرمان آتاتورک به‌صورت موزه در آمد و بازدید عموم برای بخش‌های زیادی از توپکاپی آزاد شد و اگر از تور استانبول استفاده می‌کنید، می‌توانید از این مکان تاریخی زیبا نیز دیدن نمایید.

دروازه اول و دوم کاخ توپکاپی

در شروع بازدید و زمانی که از دروازه سلطنتی عبور می‌کنید به اولین حیاط که به حیاط سپاه معروف است وارد می‌شوید. از این دروازه به بعد جایی بود که هیچ‌کس غیر از شخص سلطان حق ورود سواره با اسب را به آن نداشت و سایرین باید با پای پیاده از آن عبور می‌کردند. در این قسمت علاوه بر پارکی زیبا، چند خرابه متعلق به دوران بیزانس، مرکز ضرب سکه ایمپریال مینت و موزه باستان‌شناسی قرارگرفته‌اند. همچنین کلیسای هاگیا ایرنه که گاهی برای نمایشگاه‌ها و کنسرت‌ها نیز از آن استفاده می‌شود در همین بخش قرار دارد. پس از گذر از این بخش و قبل از دروازه دوم چند فروشگاه جهت خرید هدیه و باجه‌های بلیت‌فروشی هم قرارگرفته‌اند.
پس از گذشتن از این بخش، از دروازه دوم خواهید گذشت. دروازه دوم یا باب السلام دو برج مراقبت دارد. علت نام‌گذاری این دروازه بنام دروازه سلام نیز به این خاطر بود که هرکسی که وارد این قسمت می‌شد قبل از ورود باید به سلطان سلام و درود می‌فرستاده و بعدازاین دروازه نیز فقط شخص سلطان و خدمه‌ اش اجازه عبور داشتند و مردم عادی امکان گذشتن از این دروازه را نداشتند. در حال حاضر نیز در ورودی این دروازه باید از گیت‌ های امنیتی و کنترل بلیت گذر کنید.

حیاط کاخ توپکاپی استانبول

بعد از گذر از این بخش وارد دومین حیاط که حیاط دیوان است می‌شوید. ماکت مقیاس کوچک کاخ و نقشه بزرگی که نشان‌دهنده محدوده امپراتوری عثمانی است نیز در آنجا قرار دارند. سمت راست حیاط، ساختمانی است که آشپزخانه‌های کاخ در آن قرار داشته است و در آن‌ها حدود 1000 آشپز مشغول طبخ غذا برای 10 هزار ساکن کاخ بوده‌اند و امروزه محل نمایشی برای ظروف نقره و چینی ژاپنی شده است. در سمت چپ حیاط نیز اقامتگاه مشاوران سلطان یا دیوان قرارگرفته که وزیر یا صدراعظم برای طرح مسائل روزانه یا بازدیدهای خارجی از آن استفاده می‌کردند. اتاق کناری نیز خزانه دیوان بودهکه در حال حاضر، به نمایشگاه سلاح‌های مورداستفاده آن دوران تبدیل‌شده است. بالای این دو ساختمان نیز برجی است که برای کنترل ساحل از آن استفاده می‌شده است. ورودی حرم‌سرا نیز در همین حیاط و پشت دیوان قرار داشته است.

حرم‌سرای کاخ توپکاپی

حرم‌سرای سلطان محمد دوم بعد از ساخت کاخ توپکاپی در همان کاخ قدیمی (تا حدود صدسال بعد) باقی ماند تا با روی کار آمدن سلطان مراد سوم، حرم‌سرا نیز به کاخ جدید یا همان توپکاپی منتقل شود و به‌واسطه آن ساخت‌وسازهای بسیاری نیز در طول سالیان بعد در قصر انجام گرفت.
حرم‌سرای کاخ توپکاپی مجموعه‌ای متشکل از اقامتگاه‌ها و ساختمان‌هایی است که همسران و فرزندان سلطان در آن‌ها اقامت داشتند و خواجه‌های سیاه‌پوست وظیفه حفاظت از آن‌ها را بر عهده. جمعیت این قسمت در دوره‌ای تاریخی حتی به حدود 500 زن نیز رسیده است.
فضای داخلی حرم‌سرا شامل اتاق‌هایی برای مادر سلطان و همسران صیغه‌ای و عقدی‌، حمام ترکی، اتاق‌های ختنه کردن غلامان، اقامتگاه مسئول خواجه‌ها و محل ویژه برای سلطان بوده است و در مجموع شامل 400 اتاق می‌شود که امروزه به‌صورت یک موزه جدا در داخل کاخ قابل مشاهده می باشد.

دروازه سعادت قصر توپکاپی استانبول

پس از گذر از این قسمت‌ها وارد دروازه سوم، دروازه سعادت یا باب همایون می‌شوید. دلیل نام‌گذاری این دروازه به‌این‌علت بود که شاه و اهل قصر مناسبت‌های بزرگ را در آن جشن می‌گرفتند. این دروازه به‌وسیله خواجه‌های سفیدپوست مراقبت می‌شد و کسی بدون مجوز شاه اجازه عبور از آن را نداشته است و زمانی که وارد حیاط سوم یا اندرونی شدید اولین بنایی که دیده می‌شود سالن سخنرانی شاه می‌باشد که در آن سفرای خارجی را به حضور می‌پذیرفته است. این اتاق با دکوراسیونی زیبا تزئین شده و پشت آن نیز یک کتابخانه قرار داشته است. در قسمت راست حیاط، کلکسیونی از لباس‌های سلطان و خزانه‌اش قرارگرفته که از محبوب‌ترین بخش‌های موزه نیز به‌شمار می‌روند.
در بین اشیای جالبی که در این قسمت وجود دارد می‌توان به الماسی 86 قیراطی بنام کاسیکجی، یک زمرد بزرگ، خنجر توپکاپی، چند جاشمعی بزرگ از جنس طلا، چند تخت پادشاهی و نماد سنت جان مقدس اشاره کرد؛ همچنین در سمت چپ حیاط سوم، محل نگهداری آثار مقدس است که از بین آن‌ها می‌توان به خرقه، جای پا و یک‌دندان و موی سر حضرت محمد اشاره کرد. شمشیری از نخستین خلفای اسلام و سنگی متعلق به کعبه نیز از دیگر آثار این بخش هستند. در اتاق‌ های کناری این سالن نیز آثار نقاشی از سلطان، مینیاتور ها و ساعت‌ های قدیمی قرار گرفته‌ اند.

باغ خصوصی صوفی همایون در کاخ توپکاپی

پس از گذشتن از حیاط سوم، به راه‌هایی می‌رسیم که ما را به سمت آخرین حیاط قصر و باغ خصوصی شاه که صوفی همایون نام دارد هدایت می‌کنند. در این حیاط، باغی پر از گل‌های لاله و سرخ قرار دارد که در میان آن‌ها چند اتاقک با نمایی از شهر قرارگرفته‌اند و داخل آن‌ها می‌توان به نوشیدن چای و قهوه مشغول شد و استراحت کرد. این اتاقک‌ها که با نام‌های بغداد، صوفی و روان شناخته می‌شوند متعلق به قرن 17 میلادی هستند که با بهترین کاشی‌ها و منبت‌کاری‌های روی چوب تزئین شده‌اند. اتاق‌های ختنه پسران سلطان نیز در قسمت راست این حیاط قرار دارند که منظره تنگه بسفر و دریای مرمر از داخل آنها قابل‌ مشاهده است. همه این‌ها و یک مسجد کوچک که در این قسمت حیاط قرار گرفته‌ اند در قرن 19 میلادی بنا شده‌اند که در تورهای استانبول می‌ توانید از آنها دیدن کنید.

کاخ توپکاپی کجاست

کاخ توپکاپی در محله سلطان محمد در منطقه امینونو واقع در استانبول قدیم یا بخش قدیمی استانبول اروپایی قرارگرفته است. ساعت بازدید از کاخ به‌غیراز روزهای سه‌ شنبه در تمام‌روزهای هفته از 9:00 تا 17:00 است که در فصل تابستان معمولاً تا ساعت 19:00 نیز ادامه پیدا می‌کند و یا ممکن است هر هفت روز هفته نیز دایر باشد که این به میزان استقبال بازدیدکنندگان بستگی دارد.
در تعطیلات اسلامی همچون عید فطر و قربان نیز کاخ تا قبل از ظهر بسته است. در زمان نگارش این متن هزینه بلیت برای بازدید از کاخ توپکاپی برای هر نفر 40 لیر می‌باشد که برای ورود به قسمت حرم‌سرا نیز 25 لیر جداگانه دریافت می‌شود. برای دیدن قیمت تور استانبول به صورت به روز هم می توانید از منوی بالای وبسایت دیدن کنید.

سخن فاینداتور
امیدواریم در این سفر مجازی توانسته باشیم اطلاعات مفید و ارزشمندی در خصوص شهر استانبول و علی‌الخصوص کاخ زیبا و تاریخی توپکاپی داده باشیم. برای بازدید از این کاخ در طی تور ترکیه، می‌توانید یک روز از سفر خود را نیز به دیدن این کاخ اختصاص دهید و از محل فرماندهی امپراتوری عثمانی بازدید کنید.
نظر شما درباره کاخ توپکاپی چیست؟
اگر از شما دوستان کسی تجربه بازدید از این بنا را دارد، خوشحال می شویم نظرات و انتقادهای شما را بشنویم.