آفرود
۱۴۰۱/۰۵/۱۱
تفریحات و سرگرمی های متنوعی در دنیا وجود دارد اما اگر اهل تجربه، هیجان و ریسک کردن باشید حتما با کلمه آفرود (off road) آشنا هستید. این ورزش یا تفریح، طرفداران و مخالفان فراوانی دارد، شاید به همین دلیل باشد که آفرود جزو چالشی ترین و مهیج ترین تفریحات دنیا محسوب می شود. آیا شما می دانید که به راستی آفرود بازها چه کسانی هستند و چه ویژگی هایی دارند؟
آیا همه می توانند این ورزش را تجربه کنند؟ با فاینداتور همراه باشید تا اطلاعات جالب و کاربردی در خصوص آفرود به ارائه کنیم.
آفرود چیست؟
آفرود یک سبک خاص از رانندگی می باشد که در شرایط بسیار متفاوتی برگزار می شود. برای این ورزش تفریحی باید جاده های غیر عادی مانند مناطق صعب العبور در دشت ها و کوهستان ها انتخاب شوند. در حقیقت برای انجام این ورزش یا تفریح به ماشین های دو دیفرانسیل و یا وسایلی از قبیل موتورهای مخصوص آفرود نیاز خواهید داشت. خوب است بدانید که نمونه پیشرفته این سبک از رانندگی، رالی داکار است که به صورت تیمی متشکل از راننده و نقشه خوان برگزار می شود. البته آفرود انواع مختلفی دارد که در ادامه با آنها آشنا خواهیم شد.
آفرود ورزش است یا تفریح؟
بیشتر ما گردشگران، زمانی که صحبت از طبیعتگردی می شود، بی درنگ یاد چادرهای شب، آتش درست کردن، جنگل نوردی، بازدید از آبشارها و کوه ها در ذهن هایمان نقش می بندد. این‌‌گونه سفرها بیشتر از آنکه هیجان داشته باشند، هدف‌شان این است که آرامش را به ما منتقل می کنند. البته همه ما می دانیم که برای طبیعتگردی نیاز است تا فرد آمادگی بدنی بالایی داشته باشد، چون مجبور خواهید بود تا ساعت ها پیاده‌روی کنید و یا زندگی بسیار متفاوتی از سبک زندگی روزمره خود را تجربه کنید. البته همین تفاوت ها جذابیت انواع طبیعتگردی را بیشتر می کند.تورهای طبیعتگردی که در دنیا ارائه می‌شوند، تنوع فراوانی دارند. تور بازدید از حیات وحش، کمپ در طبیعت، زندگی در کلبه روستایی، جنگل نوردی، سافاری در بیابان و یا صحراهای شنی یا بازدید از آبشارهای بزرگ دنیا که همه این موارد جزو معروف ترین برنامه های طبیعتگردی در دنیا هستند.
تفریحات دیگری در دنیا وجود دارند که فضای بسیار متفاوتی را برای علاقه‌مندان خود ایجاد می کنند. در حقیقت با وجود آن که محل برگزاری این تورها در طبیعت است اما هدف اصلی آنها تجربه متفاوت با چاشنی هیجان و خطر است. تفریحاتی مانند زیپ لاین، سافاری و آفرود از این قبیل هستند. تمامی این تفریحات در طبیعت برگزار می‌شوند اما بیشتر از آن که طبیعتگردی باشند برنامه های سفر هیجان‌انگیز یا ورزش خاص قلمداد می شوند. این ترکیب عجیب از ورزش و تفریح نیز کارشناسان را به چالش کشیده است که آفرود را جزو ورزش های حرفه ای دنیا بدانند با تفریحاتی که نیاز به مهارت خاصی دارد؟
آفرود در حقیقت یک نوع ورزش تفریحی است که بر پایه مهارت رانندگی اجرا می گردد. در نگاه کلان تر می توانیم این ورزش (آفرود) را مانند تمام ورزش های پُرمخاطره دنیا به عنوان یک جاذبه توریستی و یا تفریح برای گردشگران معرفی کنیم. همان‌طور که امروز بیشتر کشورهای دنیا سعی دارند با برگزاری مسابفات آف‌رودسواری، توجه علاقه مندان را به خود جلب کنند.
انواع آفرود
آفرود می تواند در محیط های مختلف انجام شود. در تمام دنیا مکان های خاصی برای آفرود کارها در نظر می گیرند که شامل پیست های صخره ای، برفی، کویر، کوهستان و باتلاق می شود. این تنوع در مکان برگزاری آفرود باعث شده تا علاقه‌مندان قادر باشند در تمام فصول سال مسابقات را برگزار کنند. توجه داشته باشید که برای انجام آفرود باید مکان های کارشناسی شده انتخاب شود. برخی از مردم به اشتباه فکر می کنند که به محص آنکه مسیری سنگلاخ بود، می توانند با هر وسیله ای این ورزش را امتحان کنند. این در صورتی است که برای برگزاری مسابقات آفرود باید تمام مسیر، میزان شیب، نوع بستر خاک و سایر عوامل بررسی شود.
آفرود در ایران
به طور کلی دو نوع متدوال از آفرود وجود دارد که شامل «مسابقه» و «طبیعت گردی» است. هر دو نوع آفرود در ایران طرفداران بسیاری دارد. ایران هرسال مسابقات آفرود میان هیات های ورزشی ثبت شده استان های مختلف در کلاس های 4، 6 و 8 سیلندر یا کلاس آزاد برگزار می شوند.تورهای طبیعتگردی آفرود به طور معمول به‌صورت دو روزه (سبک) تا پنج روزه (سنگین) برگزار می شوند. البته قوانین و اصول خاصی بر این تورهای مسافرتی حاکم است. برای اجرای تورهای آفرود باید مجوزهای لازم را از مراجع قانونی و بیمه حوادث بگیرید. هنگام برگزاری تور در محل، راهنمای تور حرفه ای (تور لیدر) همراه شما خواهد بود؛ همچنین مقامات محلی باید از زمان برگشت افراد اطلاع داشته باشند تا در صورت بروز مشکل بتوانند امداد رسانی لازم انجام دهند .
شرایط لازم برای انجام آفرود
رانندگی به سبک off-road شرایط مختص به خود را دارد. شما باید ماشین مناسب، قدرت بدنی لازم، تمرکز بالا، قدرت تصمیم گیری سریع و دانش فنی داشته باشید. بیشتر شرکت های معروف خودروسازی در دنیا یکی از افتخارات خود را تولید ماشین مناسب آفرود می‌داند. در واقع این مسابقات رقابت شدیدی بین بزرگان صنعت خودرو سازی دنیا ایجاد کرده تا بتوانند قدرت ماشین های خود را به رخ دنیا بکشانند. از جمله آنها می‌توان به تویوتا لندکروز، میتسوبیشی پاجیرو، جیپ، رنجرور، لندرور، پاترول و سوزوکی گرند ویتارا اشاره کرد. در حقیقت ماشین های مناسب برای آفرود باید دو دیفرانسیل به بالا باشند تا بتوانند در شرایط سخت مسابقات را عملکرد مناسبی داشته باشند.
تجهیزات آفرود
آفرود نیز مانند همه ورزش ها و یا تفریحات دنیا دارای لوازم مختص به خود می باشد. در قسمت قبل در خصوص ماشین های مناسب آفرود صحبت کردیم؛ در این بخش سایر وسایل ضروری را به شما معرفی خواهیم کرد.• بنزین به اندازه مناسب و آب برای موتور
• طناب و وسایل یدک کشیدن ماشین
• تایر یدک و تمام لوازم مورد نیاز برای تعویض تایرها
• کمپرسور هوای قابل حمل
• کمک های ناوگانی برای پیدا کردن مسیر
• جعبه کمک های اولیه
• تلفن همراه
• جک ماشین
• وینچ (بُکسل برقی)
• بیل
• دو رادیو برای برقراری ارتباط بین شما و دوستانتان
• کپسول آتش نشانی
• نقشه راهنمای محلی مناسب
• شناسایی بیراهه ها
• بررسی وضعیت آب و هوا در مدت حضور در منطقه
اصطلاحات تخصصی آفرود
همه حرفه ها و ورزش های دنیا اصلاحات تخصصی مخصوص به خود را دارند. این اصطلاحات در حقیقت زبان مشترک علاقه‌مندان به یک حرفه محسوب می شوند. ورزش یا تفریح آفرود نیز از این قاعده مستثنی نیست و اصطلاحات فراوانی در بخش های مختلف آن استفاده می شود. ما در ادامه چند نمونه از پرکاربردترین اصطلاحات آفرود را به شما معرفی خواهیم کرد.- خوردوهای شاسی بلند (SUV) که خود به دو دسته شاسی بلند متوسط (Mid-Size SUV) و تمام شانسی بلند یا اندازه بزرگ (Full Size SUV) تقسیم می شوند.
- یکی از انواع تایرهای مناسب برای ماشین های آفرود، تایر همه جارو نام دارد. هدف از ساخت تایرهای همه‌جارو یا AT رتبه تلاشی برای ارائه عملکرد مناسب هم در جاده و هم در مسیرهای آفرودی است. طرح آج تایرهای همه‌جارو به نحوی است که در شرایط مختلف آفرودی عملکرد خوبی داشته باشند. بنابراین ماشین های آفرود می توانند از این تایر برای جاده های معمولی و غیر متعارف استفاده کنند.
- آفرود کارها می توانند برای ماشین های خود از تایرهای مخصوص گِل‌نوردی نیز استفاده کنند که به آنها تایرهای گل‌نوردی یا MT می گویند.
- از انواع دیگر تایرهای مورد استفاده برای آفرود می توان به تایر های متقاطع یا لایه ضربدری و تایرهای رادیال با تسمه سیمی یا فولادی اشاره کرد. این تایرها بیشتر برای مناطق مرتفع با ناهمواری زیاد استفاده می شوند.
- اصطلاح سایپ توسط صاحبان خودروهای آفرود یا تعمیرکاران استفاده می شود. سایپ شکاف‌های کوچکی هستند که توسط قالب در تایر ایجاد می شود. از مهمترین کاربرد سایپ ها این است که شکاف‌های موجود به خاصیت افزایش چسبندگی تایر در برف، یخ، گل و جاده‌های خیس کمک می کند.
- نسبت پیشروی (Crawl Ratio) یکی از اصطلاحات مهم آفرود است. به طور ساده معنی نسبت پیشروی یعنی چندبار باید گشتاور موتور افزایش پیدا کند تا خودرو به جلو حرکت کند. این ویژگی به سایر بخش های خودرو مانند جعبه تقسیم و گیربکس و دیفرانسیل ماشین بستگی دارد.
- زاویه حمله (Approach Angle) یعنی قابلیت بالارفتن یک خودرو از سَربالایی و یا مانع مرتفع، بدون آنکه کف ماشین به زمین برخورد کند. این ویژگی در ماشین های آفرود اهمیت دارد چون بیشتر مسیر آنها دارای ناهمواری های گوناگون است.
- در مقابل زاویه حمله، اصطلاح دیگری به نام زاویه خروج وجود دارد. زاویه خروج از شیب (Departure Angle) به قسمت عقب ماشین مربوط می شود. یعنی قابلیت یک خودرو در پایین رفتن از یک مانع بدون انکه کف عقب خودور به زمین اصابت کند.
- به طور قطع شما هم خودروهایی را دیده اید که کف آنها فاصله بسیار کمی تا زمین دارد. در اصطلاح فنی به آن کمترین فاصله کف خودرو تا سطح زمین (Ground Clearance) می گویند. این اصطلاح کاربرد فراوانی در آفرود دارد. در حقیقت فاصله کف خودرو تا سطح زمین یا ارتفاع خودرو در حال حرکت، نسبت به سطح زمین در این قیمت بررسی می شود. خودروهایی که این فاصله در آنها بیشتر است، احتمال اینکه کف آنها به موانعی مانند صخره ها گیر کند کمتر است.
- از آنجا که بیشتر مسیرهای آفرود ناهمواری های غیر متعارف دارد، ممکن است خودرو در قسمتی از مسیر گیر کند. برای بیرون آوردن آن باید از یک خودرو کمکی استفاده شود. این کار به وسیله بکسل و قفل صورت می گیرد. به همین دلیل همه ماشین های آف رود باید قلاب های یدک کشی (Tow Hooks) را در جلو و عقب خود داشته باشند.
- یکی از مهمترین کارهایی که باید مالکان تمام خودروها به ویژه آف‌رودسوارها انجام دهند، تنظیم باد لاسیک یا تایر است. تایرهایی با فشار بادِ کمتر از حالت عادی (Air-Down Tires) وجود دارند که برای این ورزش استفاده می شوند. باید باد تایرهای ماشین و چهار چرخ آن با هم متناسب باشد که این نسبت به نوع ماشین بستگی دارد. هدف اصلی در کاهش باد تایر خودروها این است که میزان چسبندگی تایر بیشتر شود؛ همچنین فشار کم تایرها باعث می شود تا به کمک فنرها فشار وارد نشود. بنابراین مالک خودرو می تواند به یک متخصص مراجعه کند تا او متناسب با مسیر مسابقه، وزن خودرو و نوع تایرها، میزان باد آنها را تنظیم کند.<
مخالفان و موافقان آفرود
آفرود دسته‌ای از آن ورزش های مهارتی و تفریحاتی است که نظرات مخالف و موافق بسیاری درباره آن وجود دارد. بعضی از کارشناسان می‌گویند آفرود نیز مانند تمام تفریحات دیگر دنیا، می‌تواند به طبیعت صدمه بزند؛ اما ماهیت بیشتر فعالیت‌های انسان به واسطه گردشگری در محیط زیست به همین شکل است. این یعنی حتی اگر بازدید از یک جاذبه تاریخی را در نظر بگیریم، ممکن است آسیب هایی به محیط زیست وارد کنند که جبران ناپذیر باشد. در طرف دیگر، عده ای از مخالفان آفرود معتقدند از آنجا که این ماشین‌های سنگین با سرعت زیاد حرکت می‌کنند، به بستر خاک و پوشش گیاهی صدمه زیادی وارد می کند. به همین دلیل باید جلوی این ورزش و یا هرگونه فعالیتی که به محیط زیست صدمه می زند را گرفت. البته امروز مسابقات حرفه ای و رسمی آفرود در مناطق کنترل شده اجرا می شود. این در حالیست که امروز در بیشتر کشورهای دنیا گروه هایی وجود دارند که بدون آنکه به ظرفیت زیست‌بوم منطقه توجه کنند، آفرود را برگزار می کنند.آنچه مسلم است آفرود یکی از تفریحات جوان‌پسند دنیا محسوب می شود و طرفداران فراوانی دارند. در حقیقت شاید بتوانیم بگوییم که آفرود بیشتر از آنچه تفریح باشد حرفه و ورزش محسوب می شود که در نوع خود متفاوت است.
نظرات کاربران