سوباتان گیلان

با شیوع ویروس کرونا و برهم ریختن عادات زندگی روزمره، سفر به عنوان یکی از عادت های پرخطر و غیرضروری حذف شد. در این وضعیت شاهد هستیم که علاقه مردم به سفر کم نشد اما آنها با محدودیت روبه رو شدند. این شرایط سبب می‌شود تا مقاصد نزدیک به محل های زندگی پرطرفدار شوند و ساکنان شهرها برای چند روز یا چند ساعتی هم که شده به خارج شهر و مناطق خالی از جمعیت پناه ببرند. حالا با پدیده ای به اسم ایرانگردی روبه رو هستیم که بیش از پیش محبوب شده است. اگر در جستجوی طبیعتی بکر هستید یکی از انتخاب ها استان گیلان است که مناطق متعددی برای عاشقان طبیعت دارد. از بین مقاصد طبیعتگردی در گیلان امروز سوباتان را انتخاب کردیم تا به عنوان یک مقصد عالی برای طبیعتگردان معرفی کنیم؛ با فاینداتور همراه باشید.

سوباتان کجاست؟

سوباتان در مرز بین استان گیلان و اردبیل و در ارتفاعات تالش قرار دارد. به عبارت دیگر اگر بخواهید از تهران به سوی سوباتان بروید باید مسیر را این‌گونه طی کنید: تهران - کرج - قزوین - زنجان - نئور - سوباتان. سوباتان یک منطقه ییلاقی است و برای رسیدن به آن باید از تالش کمی دور شده و به سمت غرب لیسار بروید تا پس از طی 20 کیلومتر به سوباتان برسید.
اردبیل طبیعتی عالی دارد و کسانی که به اردبیل سفر کرده اند، به این موضوع مشرف هستند که طبیعت اردبیل از استان‌های گیلان و مازندران و... نیز دیدنی تر است؛ بنابراین اگر فرصت کافی برای سفر دارید و یا در دوران شیوع کرونا می توانید دورکار باشید از همین حالا برای رفتن به سوباتان برنامه ریزی کنید زیرا هم سفری ارزان است و هم مقصدی باورنکردنی. در ادامه بیشتر درباره این ییلاق خواهم گفت و قضاوت را به شما می سپارم.

نقشه سوباتان

روستای سوباتان تالش

سوباتان یکی از توابع بخش کرگان‌رود تالش است اما آن را به عنوان سوباتان گیلان می شناسند. در سفر به سوباتان هرآنچه از سفر به دامان طبیعت انتظار دارید را خواهید دید از دشت گرفته تا جنگل های انبوه و خانه های روستایی روی تپه و حتی رودخانه و دریاچه در سفر به این خطه از ایران در انتظار شما هستند.
ریشه نام سوباتان به واژه سووتن باز می گردد که به زبان تالشی به معنای محل روئیدن گلپر است اما برخی معتقد هستند که سوباتان از دو واژه سو + باتان تشکیل شده و به معنای محل ریزش آب می باشد اما صحبت اول درست تر است. روستای سوباتان مکان خوبی برای چادر زدن یا اجاره کردن خانه هایی ییلاقی به شمار می رود؛ همچنین می توانید با آداب و فرهنگ مردم این دیار نیز آشنا شوید.
سوباتان ده ها دیدنی دارد که 10 مورد مشهورتر را به شما عزیزان معرفی می کنم، دیدنی های دیگری هم در اطراف سوباتان به چشم می خورند که آنها نیز ذکر می‌شوند تا در صورت تمایل در مسیر سفر به سوباتان از آنها نیز دیدن کنید. عکاس: حسین بابایی

دیدنی های روستای سوباتان

جاذبه های گردشگری سوباتان را به صورت خلاصه معرفی می کنم.

کوه های سوباتان

سوباتان از شرق به جنگلهای تالش و از غرب به مناطق ییلاقی اردبیل می رسد. اگر حدود 20 کیلومتر از دریاچه نئور فاصله بگیرید، ارتفاع زیاد و زیادتر می شود تا 2400 متر نیز پیش می رود. کوه های این ناحیه در اغلب فصول سال دارای برف هستند و مناطقی خوب برای کوه نوردی و جمع آوری گیاهان دارویی به شمار می‌روند.

چشمه های طبیعی سوباتان

سوباتان نیز مانند بسیاری از ییلاقات دیگر ایران دارای چشمه های طبیعی متعددی است. چشمه های مشهور سوباتان عبارت اند از سید بلاغی، میله بلاغی، نظیری بلاغی، گزنه هونی و چشمه کوچ. بسیاری از مناطق سوباتان دارای لوله کشی آب آشامیدنی و گاز نیست و چشمه ها تامین کننده آب مورد نیاز ساکنان هستند.

غار گنج خانه سوباتان

در شرقی ترین ناحیه سوباتان دیواری سنگی وجود دارد که غار گنج خانه نیز در همین قسمت است. اگر غارگردی جزو علاقه مندی های شما در سفرهای ایرانگردی است، غار طبیعی گنج خانه در سوباتان مقصد خوبی خواهد بود. دهانه غار گنج خانه تنگ است اما وقتی وارد آن شوید بیش از 7 متر ادامه می یابد. توصیه می‌کنیم که اگر غارنورد حرفه ای نیستید وارد این غار نشوید. بومیان سوباتان معقد هستند که غار گنج خانه طلسم شده است و اگر وارد آن شوید، سالم بیرون نخواهید آمد که این داستان هم ریشه در شکل خطرناک آن دارد.

قنات سلسال

سرچشمه اصلی قنات سلسال نیز در همین ناحیه است. برای دیدن این سرچشمه باید به سلسال در ناحیه لیسار بروید و از یکی از کهن ترین قنات های ایران دیدن کنید.
*متاسفانه تصویری از این بخش در دست نیست.

آبشار ورزان گیلان

آبشار ورزان از آن دسته دیدنی هایی است که اغلب گردشگرانی که به سوباتان می روند از آن دیدن می‌کنند. این آبشار 4 کیلومتر از سوباتان فاصله دارد اما جزو دیدنی های همین بخش از گیلان به حساب می آید. آبشار ورزان در غرب سوباتان واقع شده است.

پارک جنگلی آلچاق

آلچاق ناحیه ای زیبا در شمال شرقی سوباتان است که متاسفانه به آن آنطور که باید و شاید توجه نشده و در حال نابودی قرار دارد. بسیاری از درختان پارک جنگلی آلچاق طعمه اره قاچاقچیان چوب شده اند و چهره پارک روز به روز زشت تر می شود. امیدواریم با قرار دادن نگهبان در منطقه و حفظ طبیعت توسط توریست ها شاهد بهتر شدن اوضاع این پارک جنگلی باشیم.

بازارچه سنتی سوباتان

در سوباتان یک بازار سنتی وجود دارد که لایق است توجه بیشتری به آن شود زیرا زمین این بازار خاکی بوده و موجب آزار بومی ها می شود. مسئولان دلیل عدم رسیدگی به این بازارچه را نبود بودجه بیان کرده اند اما حالا زمان آن نرسیده که از منابع گردشگری ایران حمایت بیشتری شود؟
در بازارچه سنتی سوباتان انواع محصولات دامی و کشاورزی در کنار صنایع دستی به فروش می رود و ما توصیه می کنیم که اگر به این بازار سر زدید برای حمایت از فروشندگان محلی از بازار خریدی هرچند کوچک داشته باشید. توجه داشته باشید که بر اساس آخرین تحقیقات ما این بازار برق ندارد و به همین خاطر نمی‌توانید هزینه خریدهای خود را با عابربانک پرداخت کنید، بنابراین پول نقد همراه داشته باشید.

موزه مردم شناسی عشایری سوباتان

یک مجموعه خصوصی ساخته شده حدود 9 سال است که در سوباتان وجود دارد تا نمایان گر بخش کوچکی از فرهنگ بومی ها و عشایر ناحیه کهن سوباتان باشد. سوباتان تمدنی 3500 ساله دارد و نباید پیشینه این مکان به دست فراموشی سپرده شود. علاقه مندانی که دوست دارند در رابطه با فرهنگ این مرز و بوم بیشتر بدانند حتما از موزه مردم شناسی عشایری سوباتان دیدن کنند.

دریاچه نئور ایران

دریاچه نئور neor lake جزو سوباتان نیست اما به دلیل نزدیکی به این ناحیه همواره گردشگرانی که به سوباتان می روند از نئور نیز دیدن می کنند. دریاچه نئور در حقیقت بین تالش و خلخال قرار دارد و سمت جنوب شرقی اردبیل می باشد. این دریاچه 210 هکتار مساحت دارد و در حقیقت از دو دریاچه کوچک و بزرگ تشکیل می شود. ما در مطلب نئور تا سوباتان به خوبی از این دریاچه یاد کرده ایم و از شما دعوت می کنیم که برای کسب اطلاعات کامل‌تر در رابطه با نئور به لینک یاد شده مراجعه کنید.

اسب های سوباتان

سوباتان به خاطر وجود اسب های وحشی نیز معروف است. اسب هایی که به رنگ های مختلف دیده می شوند و با حضور خود به دشت ها رنگی خاص می‌بخشند. شمار اسب های وحشی این ناحیه روبه کاهش است.

غذا و سوغات سوباتان تالش

در قسمت بازار سنتی سوباتان اشاره کردم که مردم این دیار صنایع دستی و محصولات خود را در این بازار به فروش می رسانند و می توانید صنایع دستی را از آن مکان خریدار کنید با این حال خوب است بدانید که گیاهان دارویی از اصلی ترین سوغاتی های سوباتان به شمار می آیند بنابراین اگر در جستجوی گیاهان دارویی با کیفیت هستید در سوباتان آنها بخرید. گیاهان دارویی اصلی این منطقه بومادران، گلپر، گزنه و پونه هستند و شقایق هم در اواخر بهار به چشم می خورد.
چشیدن غذاهای محلی در سوباتان نیز می تواند تجربه خوبی برای شما باشد. در سوباتان رستوران لوکسی وجود ندارد و گردشگران هم اغلب به صورت کمپ اقامت کرده و غذا را می پزند اما اگر میهمان سفره بومیان شدید، بدانید که غذاهای مردم این مرز و بوم اغلب چرب است ضمن این که نان های محلی نیز طرفداران زیادی دارند. غذاهای بومی این بخش از ایران عبارت اند از کباب بره، پنیر سرخ شده و سوجا دیله (کره+روغن+ ماست). در گوشه و کنار سوباتان زنانی را خواهید دید که مشغول پختن نان هستند. توصیه می کنم که اگر بوی عطر نان محلی به مشام شما رسید حتما چند نان بخرید و از طعم آنها لذت ببرید.

خانه های محلی سوباتان

در مسیر رسیدن به روستای سوباتان خانه های ییلاقی متعددی را خواهید دید که برخی از آنها قابلیت اجاره دارند اما بعضی دیگر مکان خوبی برای سلفی گرفتن هستند. در این منطقه عشایر هم وجود دارد که اگر در فصل مناسب به سوباتان بروید، آنها را خواهید دید. برخی از عشایرها نیز هنوز در این ناحیه خانه کاه گلی دارند.
بومی‌های قدیمی‌تر که در سوباتان اقامت داشتند خانه های خود را از چوب درختان و به ویژه چوب درخت بلوط می ساختند. آنها برای آن که مقاومت بنا را بالا ببرند و نفوذ را کم کنند لابه لای چوب های بلوط را با چوب های کوچکتری پر می کردند و به این ترکه های نازک پلک می گفتند. در آخر روی چوب های یاد شده را با کاه گل می پوشاندند که سبب می شد خانه از نظر گرما و سرما ایمن تر شود. به صورت تقریبی می توان گفت که خانه های کهن این منطقه کاملا چوبی بودند و حتی در ساخت پنجره آنها نیز از چوب استفاده می شد؛ اما به مرور بلوک های بتنی و آجر جای این مصالح را گرفت. حالا این امکان وجود دارد که اقامتگاه های محلی را از بومی ها اجاره کنید و یک شب را به سبک آنها زندگی کنید.
در بازدید خود از سوباتان به احتمال زیاد اتاق های کوچکی را هم خواهید دید که در گوشه و کنار روستا یافت می شوند. این اتاقک ها طویله هستند که در زبان محلی به آنها کوم گفته می شد.

هتل سوباتان

از آنجایی که بسیاری از توریست ها دوست دارند که شب را در سوباتان سپری کنند، هتل آپارتمان هایی در سوباتان ساخته شده که امکان رزرو آنها وجود دارد. بسیاری از بومی ها هم برای کسب کمی درآمد خانه های خود را به گردشگران اجاره می دهند. اگر در فصول تابستان و بهار به سوباتان می روید، توصیه می کنم که کمی در اینترنت جستجو کرده و خانه های محلی را از قبل رزرو کنید اما اگر طبیعت برفی و پاییز و زمستان را برای سفر به سوباتان انتخاب می کنید، می توانید در محل خانه اجاره کنید.

چگونه به سوباتان برویم؟ 

بهترین راه برای رسیدن به سوباتان این است که ابتدا به رشت بروید و از رشت به سوی جاده جنگلی لیسار و در نهایت سوباتان رهسپار شوید. توجه داشته باشید که این مسیر برای خانواده هایی که کودک به همراه دارند مناسب نیست اما مسیری بسیار زیباست.
راه آسان تر این است که از رشت به هشت پر بروید و از آنجا راهی اق‌اولر شده و به سوباتان برسید. محلیان در این مسیر مسافران را با نیسان و وانت به مرکز سوباتان می برند و می توانید از آنها نیز کمک بگیرید.
برای عزیزانی که قصد سفر از سمت اردبیل به سوباتان را دارند باید بگویم که از اردبیل می توانید به خلخال بروید و در مسیر از جذابیت های خلخال نیز دیدن کنید و سپس از خلخال به نئور و سوبان بروید. اگر فرصت زیادی برای سفر دارید این مسیر عالی‌ست می توانید از جاده اسالم به خلخال نیز دیدن کنید.

دیدنی های اطراف سوباتان

اگر به سمت سوباتان رهسپار شوید، حتما از سایر محله ها و دیدنی های اطراف این خطه نیز دیدن می کنید بنابراین بهتر است پیش از سفر با مناطق اطراف و بخش های مختلف سوباتان آشنا شوید.

روستاهای بازار و لیسار

بازار و لیسار نام دو روستای اصلی سوبان است که بومیان منطقه اغلب در این دو روستا ساکن هستند و می توان گفت که بخش مسکونی سوباتان به شمار می‌روند.

روستای بین یوردی

دامداران سوباتان در بین یوردی ساکن هستند و اگر علاقه مند به خرید محصولات دامی هستید، پیشنهاد می کنم که از بین یوردی دیدن کنید. در این روستا حدود 73 خانواده زندگی می کنند.

روستای کلمر

اگر از بین یوردی به سمت جنوب حرکت کنید، به کلمر خواهید رسید. ساکنان این روستا به نسبت سایر روستاهایی که در این بخش معرفی می کنند کمتر است زیرا کلمر نوعی محله قشلاقی به شمار می آید و در تمامی فصول در آن ساکن نیستند. تلفظ درست نام این روستا نیز کَلَمَر است.

روستای گزنه هونی

در روستا قبل تر مکانی برای زندگی دامداران بود که در حال حاضر شمار آنها بسیار کم شده است و تعداد کسانی که در گزنه هونی زندگی می کنند از 50 خانواده کمتر است.
سخن فاینداتور
لطفا اگر تا به حال به سوباتان یا نئور سفر کرده اید و یا از ساکنان این مرز و بوم هستید، با درج نظرات و انتقادات و تجارب خود در بخش نظر کاربران ما را در تهیه راهنماهای سفر بهتر یاری کنید.
اگر به گیلان گردی علاقه‌مند هستید شما را به بازدید از سفر مجازی ماسال گیلان نیز دعوت می‌کنم.
منتظر شما خوبان هستیم.